Asurluların hikâyesini saklayan tepenin kıyısına varalım. Bismil’in Üçtepe Köyü’nde, Dicle Nehri’nin kollarından biri olan Göksu Çayı’na yakın ve Göksu Ovası’na hakim olan bu tepe, Üçtepe ya da Kerh Höyüğü olarak biliniyor.
Bundan 4.000 yıl önce(M.Ö.2000) Asurlular ile Huriler arasında Dicle ovasının paylaşımı ve Mezopotamya üzerinde egemenlik kurma nedeniyle sürekli savaşlar meydana gelmiştir.
Yine bu kazılarda Üçtepe höyüğünde Huriler, Asurlular, Romalılar ve Helenistik çağa ait bir çok altın,bronz heykeller,çeşitli paralar,cam eşyalar ve çok sayıda tarihi eserler bulunmuştur.
Bulunan bu eserler Bismil’de müze olmadığı için, halen Diyarbakır Müzesinde sergilenmektedir.
Bu höyük dünyanın en eski yerleşim birimlerinden biri olduğu ve bulunan sarayı Asurlara ait dünyanın en büyük casusluk merkezi olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Asurlular 3.000 yıl önce Üçtepe-Ambar arası köprü yapmışlar.
Şu an bile Üçtepe Bismil arası bir köprü ihtiyacı vardır.
Asurlar stratejik önemi bulunan bu sarayı Şimdiki Diyarbakır'a bağlamak için Üçtepe ile Ambar beldesi arasında bulunan Dicle nehri üzerine bir karayolu köprüsü yaptırmıştır.
İpek Yolunun güney kolu bu köprü vasıtası ile yapılmakta idi. Bu köprünün halen kalıntıları Dicle altında mevcut olup, taşlarının 1936 yıllarında Demiryolu Köprülerinde kullandığı rivayet edilmektedir.
Asurlar M.Ö. 1050 yılında Hurileri büyük bir yenilgiye uğratarak Mezopotamya’nın içlerine çekilmelerini sağlamıştır. Bu savaşta Dicle nehrinin insan kanından dolayı kırmızı aktığı rivayet edilmektedir. Asur Orduları yaptıkları her seferde hem Huri,hem de Urartu medeniyetlerine büyük zarar vermişlerdir. Asur Kralı Salmanasar'ın TUŞPA'da ortaya çıkarılan ve kendi adına diktirdiği ve halen Londra BİRİTİSH müzesinde sergilenen Üçtepe höyüğüne ait; iki Dikilitaşta (kitabede) şunlar yazılıyor.
‘’Güzel Fidanlıkları dağıttım,Dillere destan asma bağlarını tahrip eyledim, bahçeleri ve eşsiz güzellikteki sarayları atlarımızın ayakları altında ezdim,sazlık kadar sık ormanları yaktırıp kestirdim" ibaresine rastlanmıştır. Daha sonra Huriler toparlanarak Asurlulara büyük bir saldırı düzenleyerek Asurluların hakimiyetine son vermiştir.
Bismilin her yerinde tarih fışkırıyor
Dikili taşlar ait oldukları topraklara bir daha dönemedi ancak höyükten çıkan eserler Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nde görülebilir. Ziyaret Tepe, Kavuşan Höyük Günün birinde rotanızı Bismil’e çevirecek olursanız, bir tarih ya da arkeoloji sever olduğunuzu, hiç değilse günümüze binlerce yıl önceki bir aynadan bakmayı önemsediğinizi varsayarak ilçeyi çepeçevre kuşatan onlarca höyüğün çekim gücüne karşı koyamayacağınızı söyleyebiliriz.
