Bireyin toplum ve çevre içindeki etkileşim."
İnsan, yaratılşı itibartyla sosyal bir varlıktır. Daha doğumundan itibaren çevresiyle bir etkileşim ihtiyacı içindedir.
Başta çekirdek ailesiyle başlayan bu etkileşim süreci zamanla bireyin yakın ve uzak çevresine kadar uzanır. Hatta günumüzde yapılan çalışmalar, anne karnında dahi bebeklerin çevresel faktörlerden etkilendiğini öne sürmektedir.
Bu bağlamda; bir çocuğun daha dünyaya gelmeden önce anne rahminde iken örneğin kur'an dinlese veya aksine başka bir şey dinlese etkisini hisetmektedir.
Tüm bu sosyal etkileşimler aynı zamanda bir eğitim sürecidir.Kişi, bu süreclerden geçerek içinde yaşadığı toplumun davranış kalıplarını, değerlerini ve tutumlarını öğrenir.
Bu süreç sosyolojide toplumsallaşma kavramıyla ifade edilir. Toplumsallaşma süreci kişinin iyi kötü, doğru yanlış, güzel çirkin olgularnı öğrendiği süreçtir. Toplumsal ölçekte kültürün nesilden nesile aktarılmasını sağlayan toplumsallaşma süreci, bireysel planda ise kişiliğin gelişimi üzerinde etkisi çoktur.
Kişinin etkileşimde bulunduğu diğer bireylerin etkisine açk olduğunu ima eden ögretiler dinimizde de mevcuttur.
Hz. Peygamber'in (sas),
"عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ (رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ) قَالَ قَالَ النَّبِيُّ
(صَلَّى اللَّهُ لَلَيْهِ وَ سَلَّم)
“كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ، فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ أَوْ يُنَصِّرَانِهِ أَوْ يُمَجِّسَانِهِ."
"Her doğan, Islâm fitratı üzerine doğar. Sonra,
anne-babası onu Hristiyan, Yahudi veya Mecusi yapar." hadisi, kişinin dini inancının şekillenmesinde erken çocukluk dönemini kapsayan birincil toplumsallaşma evresine dikkat çekmektedir. Keza "Kişi dostunun dini üzeredir. Bu yüzden her biriniz, kiminle dostluk ettigine dikkat etsin." hadis-i şerifi, bireyin yakın çevresinden çıkarak uzak çevresiyle etkileşiminin yoğunlaştığı ikincil toplumsallaşma evresiyle yakından alakalıdır.
Dolayısıyla bireyin şekillenmesinde toplumun etkisi yadsınamaz ve büyük oranda tartışmaya kapalı bir gerçektir.
Onu için çocuklarımız okulda, sokakta, çarşıda ve her yerde kimlerler gezdiğini, kimlerle takıldığını ve Kimlerler arkdaşlık ettiğini sorumluluk bilinciyle dikkat etmemiz gereken hususi ve önemli vazife ve görevlerimizdendir.
Rabbim; bizileri çocuklarımızı ve tüm ehli-imanın evlatları her türlü şer ve kötü çevrelerden muhâfaza etsin ve korusun. Amin..
