İslam, insan hayatını sadece manevi bir rehberlik değil, aynı zamanda ahlaki, sosyal ve fiziksel açıdan da sağlıklı bir şekilde düzenlemeyi hedefler...
Bu bağlamda, insanı zarara uğratacak her türlü davranış ve tutum yasaklanmış, bu yasaklamaların arkasında ise insanın dünya ve ahiret saadetini gözeten ilahi hikmetler bulunmaktadır. Kumar, dikili taşlar (putlar) ve sarhoş edici maddeler, İslam'da kesin bir şekilde haram kılınmış, bunların her biri "pislik" (rijs) olarak nitelendirilmiş ve şeytanın işlerinden sayılmıştır. Bu yazıda, Kuran ve Sünnet ışığında bu üç konunun haramlık gerekçelerini ayetler ve hadislerle derlemeye çalışacağız.
1. Kumarın Haram Oluşu
Kumar, İslam’da ciddi bir şekilde yasaklanmış bir faaliyettir. Kuran’da kumar, özellikle insanların mallarını haksız yere almak ve birbirlerine zulmetmek anlamına geldiği için haram kılınmıştır. İslam, zenginliğin sadece emek ve helal yollardan kazanılmasını ister. Kumar, bu temel ilkeye tamamen zıttır. Kuran’da kumarın haram olduğu açıkça belirtilmiştir:
Nisa Suresi, 4:29:
"Ey iman edenler! Mallarınızı aranızda haksız yollarla yemeyin ve insanlar arasında rüşvet vererek, bile bile hakla batılı karıştırarak (haksızca) mallarınızı almayın."
Maide Suresi, 5:90:
"Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytanın pisliklerindendir. Bunlardan kaçının ki, kurtuluşa eresiniz."
Bu ayetler, kumarın sadece maddi bir zarara yol açmakla kalmadığını, aynı zamanda toplumda adaletsizlik, düşmanlık ve nifak oluşturan bir faaliyet olduğunu vurgular. Kumarın insanlar arasında düşmanlık ve kin doğurduğu da belirtilmektedir.
2. Dikili Taşlar (Putlar) ve Şirk
İslam'da "dikili taşlar" ya da "putlar", şirk yani Allah’a eş koşma anlamına gelir ve bu da İslam'ın en büyük haramıdır. Putlar, insanları Allah’tan uzaklaştıran, onları gerçeği aramaktan alıkoyan, yönlendiren ve batıl inançları pekiştiren bir araçtır. İslam, Allah’tan başkasına tapmayı şiddetle yasaklamıştır. Kuran’da putlara tapmanın ve buna yönelik her türlü ibadetin haram olduğu şu şekilde ifade edilmiştir:
Bakara Suresi, 2:21-22:
"Ey insanlar! Sizi ve sizden önceki ümmetleri yaratan Rabb'inize ibadet edin. O'dur, yeryüzünü sizin için bir yatak ve gökyüzünü de bir bina yapan. O, gökten size rızk olarak temiz ve helal şeyler indirendir. O hâlde Allah'a karşı gelmekten sakının."
Maide Suresi, 5:90:
"Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytanın pisliklerindendir. Bunlardan kaçının ki, kurtuluşa eresiniz."
Bu ayetler, putlara tapmanın insanı Allah’tan uzaklaştıran, şeytanın işine dönüştüren bir tehlike olduğunu ortaya koyar. İslam’da putlara tapmanın günahı büyük bir şirk olduğu için çok ağırdır.
3. Sarhoş Edici Maddelerin Haram Oluşu
Sarhoş edici içkiler ve maddeler, İslam’da haram kılınmış, bu maddelerin insan sağlığına verdiği zararlar ve toplumsal kötülükleri nedeniyle kesinlikle yasaklanmıştır. İslam, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde düzeni ve huzuru korumayı hedefler. Sarhoş edici maddeler ise kişiyi akıl ve iradesinden mahrum bırakır, bu da toplumsal düzene büyük bir tehdit oluşturur. Kuran’da alkolün haram olduğu şu şekilde ifade edilmiştir:
Maide Suresi, 5:90:
"Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytanın pisliklerindendir. Bunlardan kaçının ki, kurtuluşa eresiniz."
Bu ayette, sarhoş edici maddelerin şeytanın pisliklerinden olduğu ve onlardan kaçınılması gerektiği açıkça ifade edilmiştir. Sarhoş edici maddeler insanın aklını ve davranışlarını etkileyerek onu doğru düşünmekten alıkoyar ve toplumda olumsuz sonuçlara yol açar.
4. Kumar, Dikili Taşlar ve Sarhoş Edici Maddelerin Şeytanın İşleri Olması
Kuran’da bu yasaklanan şeylerin ortak bir özelliği vardır: Hepsi şeytanın işlerinden sayılır. İslam’da şeytan, insanları kötülüğe yönlendiren, onları Allah’tan uzaklaştırmaya çalışan bir varlıktır. Kumar, putlara tapma ve sarhoş edici maddeler gibi haramlar, şeytanın insanları saptırmaya yönelik çalışmalarının ürünleridir.
Maide Suresi, 5:90:
"Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytanın pisliklerindendir. Bunlardan kaçının ki, kurtuluşa eresiniz."
Bu ayet, kumar, içki, putlar ve fal oklarının, şeytanın işlerinin birer örneği olduğunu belirtir. Bu maddeler ve faaliyetler, insanları doğru yoldan sapıtmak, onları manevi ve maddi olarak tahrip etmek için şeytanın kullandığı araçlardır.
5.İslam’ın Temel Mesajı
İslam, insanın hem dünya hem de ahiret saadetini gözetir. Kumar, dikili taşlara tapma ve sarhoş edici maddeler, insanın ruhsal, fiziksel ve toplumsal sağlığını bozan, onun Allah’a kulluktan uzaklaşmasına sebep olan unsurlardır. Kuran ve Sünnet, bu zararlı alışkanlıkları ve davranışları, şeytanın işlerinden sayarak, bunlardan kaçınılması gerektiğini vurgular. İslam’ın amacı, insanları bu tür pisliklerden uzak tutmak, onların hayatlarını sağlıklı, huzurlu ve bereketli kılmaktır.
İslam’ın haram kıldığı bu tür zararlı eylemler, sadece bireysel değil, toplumsal düzeyde de büyük olumsuzluklar doğurur. Toplumda huzurun ve adaletin sağlanabilmesi için, her bireyin İslam’ın sınırlarını gözetmesi ve şeytanın işlerinden uzak durması gerekir. Bu şekilde, bireyler hem manevi olarak huzurlu olacak, hem de toplumsal barışı pekiştireceklerdir.
Netice olarak, kumar, dikili taşlar (putlar) ve sarhoş edici maddeler, İslam’da haram kılınmış, insanın dünya ve ahiret saadetini zedeleyen şeylerdir. Kuran ve Sünnet ışığında, bu yasakların insanlık için ne kadar zararlı olduğunu görmekteyiz ve bunlardan kaçınmak, Allah’ın rızasını kazanmanın bir yolu olarak bizlere sunulmuştur.