Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük ve en eski şehirlerinden biridir. Tarihi, kültürü ve yöresel lezzetleri ile ünlü olan Diyarbakır'ın 17 ilçesi vardır. Bu ilçelerden biri de Bismil'dir.
Diyarbakır'ın doğusunda yer alan ve Dicle Nehri kıyısında kurulan bir ilçedir. Bismil'in tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Bismil adı, Urfa ve Mezopotamya yöresinden gelen Basmil Kabilesi'nden gelmektedir. Bismil'de çıkan eski mezar taşları 250-400 yıllıktır. Bismil halkının önemli bir kısmı da Türkmen kökenlidir.
Bismil yemek kültürü bakımından da zengin bir ilçedir. Yörede yapılan yemekler bölgedeki yaşama ayna tutan cinstendir. Bölgeye ait bazı yemekler ise şunlardır:
- Şambörek;
Şambörek, yöreye özgü bir börektir. Hamuru, un, su, maya ve tuz ile yapılır. İç harcı, kıyma, soğan, domates, biber ve baharatlarla yapılır. Hamur, küçük kareler halinde kesilir ve iç harç ile doldurulur. Daha sonra, börekler saçta ya da tavada pişirilir.
-Bismil Tava
Bismil Tavası, Diyarbakır'ın Bismil ilçesinden gelen bir yemektir. Kuzu eti, domates, biber, sarımsak ve baharatlarla yapılır. Etler kuzunun bel ve kaburga kısmından alınır. Domatesler soyulduktan sonra kesilir biber de eklenerek fırına verilir ve pişirilir.
- Bulamaç ve Haside: Pekmez, su, yağ ve azıcık tuz karışımı ile yapılır. Bu karışım kaynatılırken un eklenir ve bulamaç elde edilir. Haside ise bulamaçtan daha katı bir kıvamda yapılır ve üzerine tereyağı gezdirilir. Bu yemekler genellikle kahvaltıda yenir.
- Ciğer Kebabı: Diyarbakır'ın en meşhur yemeği olan ciğer kebabı, Bismil'de de çok sevilir. Kuzu ciğeri küçük parçalara bölünür ve şişlere dizilir. Ardından mangalda pişirilir ve lavaş ekmeği ile servis edilir.
- İçli Köfte: Bulgur, et, soğan, baharat ve salça ile hazırlanan hamurdan ince yuvarlaklar yapılır. İçine cevizli veya etli harç konur ve kapatılır. Sonra yağda kızartılır veya suda haşlanır.
- Kaburga Dolması: Kuzu kaburgası kemikleri arasına pirinç, et, baharat ve salça karışımından oluşan harç doldurulur. Sonra tencereye dizilir ve su ilave edilerek pişirilir.
- Keşkek: Buğday veya arpa ile etin uzun süre kaynatılmasıyla yapılır. Sonra havanda dövülür veya mutfak robotunda çekilir. Üzerine tereyağı gezdirilerek servis edilir.
- Lebeni: Yoğurt, su, un, yumurta ve tuz ile hazırlanan çorbadır. Kaynadıktan sonra üzerine nane ve pul biber eklenir.
Bunların yanında Bismil'de çiğ köfte, bulgur pilavı, kabak dolması, patlıcan dolması, mercimek köftesi, sarma, dolma gibi yemekler de yapılır ve sevilir.
Diyarbakır mutfağı meyveden yemek, etten tatlı yapılan ilginç yöresel lezzetleri olan bir mutfaktır. Yöresel lezzetleri deneyimlerken şaşırabilir hatta bu yemeği nasıl keşfetmişler diye de düşünebilirsiniz. Meftune de bu harika tatlardan biri olarak biliniyor. Meftune ekşi bir tatlıdır ve sumak ile yapılır. Asıl meftune et ile yapılır ama kabak ve patlıcan eklenerek de hazırlanan versiyonları vardır. ²
Diyarbakır'ın tatlıları da oldukça meşhurdur. Bismil'de de peynirli kadayıf, burma kadayıf, revani, zingil, künefe gibi tatlılar yapılır ve sevilir. Ayrıca Diyarbakır'ın meşhur üzümlerinden yapılan pestil ve sucuk da Bismil'de bulunabilir.
Bismil, Diyarbakır'ın yemek kültürünü yansıtan bir ilçedir. Bismil'e gidenler hem tarihi hem de lezzetli yemekleri ile kendine hayran bırakan bir ilçe ile karşılaşacaklardır.