Kuru Soğan Fiyatlarında Düşüş
Bayraktar, kuru soğan üreticilerinin pazarlama sorunları yaşadığını belirtti. Amasya ve Merzifon bölgelerinde erkenci soğan hasadının başladığını, bu nedenle üreticilerin ürünlerini hızlıca satmak zorunda kaldığını ifade etti. Rekolte yüksekliği ve hızlı hasat, soğan arzını artırdı ve fiyatlarda düşüşe neden oldu. Geçen yıl Temmuz ayında 6,50 TL olan soğan fiyatı, enflasyon ve girdi artışlarına rağmen yüzde 6 azalarak 6 TL civarına geriledi. Polatlı'da fiyatlar 5 TL'ye kadar düştü. Bu yılki yüksek verim ve ihracata uygun olmama durumu, arz fazlasına yol açtı ve üreticiler maliyetlerin altında satış yapmak zorunda kaldı.
Domates Üreticilerinde Plansız Üretim Sorunu
Domateste de benzer bir durum yaşandığını belirten Bayraktar, 2018 yılında 519 bin dekar olan salçalık domates üretim alanının 2023'te yüzde 36 artışla 705 bin dekara yükseldiğini belirtti. Salçalık domates üretimi geçen yıl 3,7 milyon tondan 5,5 milyon tona çıktı. Üreticilerin diğer ürünlerden yeterli gelir elde edememesi nedeniyle domates üretimine yöneldiklerini vurguladı. İzmir ve Bursa gibi illerde üretim alanlarındaki artışın fiyatları düşürdüğünü ve salça fabrikalarıyla yaşanan sorunların üreticileri mağdur ettiğini söyledi.
Kayısı Fiyatlarında Düşüş
Kuru kayısıda arz fazlası nedeniyle fiyatların gerilediğini belirten Bayraktar, geçen yıl 190 TL olan kuru kayısı fiyatlarının bu yıl yüksek rekolte nedeniyle 110 TL seviyelerine düştüğünü ifade etti. Avrupa Birliği'nden coğrafi tescil alan ürünlerin hak ettiği değeri görmesini isteyen üreticilerin, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin müdahale etmesini beklediğini belirtti.
Temmuz Ayında Ürün Fiyatlarındaki Değişiklikler
Temmuz ayında marketlerde 37 üründen 24'ünün fiyatı düştü, 13'ünün fiyatı arttı. Marketlerde en fazla fiyat artışı limonda (yüzde 36,2), elmada (yüzde 32,9), yumurtada (yüzde 13,9) ve maydanozda (yüzde 12,6) görüldü. En fazla fiyat düşüşü ise karpuzda (yüzde 42,4), patateste (yüzde 27,8), Antep fıstığında (yüzde 25,5) ve kabakta (yüzde 21,2) yaşandı.
Üretici fiyatlarında ise Temmuz ayında 29 üründen 13'ünün fiyatı düştü, 7'sinin fiyatı arttı. Üreticide en fazla fiyat düşüşü karpuzda (yüzde 48,4), kabakta (yüzde 33,3), havuçta (yüzde 29,4) ve kuru kayısında (yüzde 21,4) görüldü. En fazla fiyat artışı ise yumurtada (yüzde 25,5), yeşil soğanda (yüzde 13,5) ve marulda (yüzde 10,8) yaşandı.
Fiyat Değişimlerinin Nedenleri
İklim değişikliklerinin tarım ürünlerinde hasara yol açtığını ve verimde kayıplara neden olduğunu belirten Bayraktar, yeşil soğan, marul, yeşil fasulye ve maydanozda fiyat artışının arz azlığından kaynaklandığını ifade etti. Karpuz, kabak, salatalık ve sivri biberde yoğun hasat nedeniyle fiyatların düştüğünü, havuçta ise talep azalmasının fiyatı etkilediğini söyledi. Yumurtadaki fiyat artışının ise arz ve talepteki değişimlerden kaynaklandığını belirtti.
