Bölgede yıllardır arazi anlaşmazlığı, kız kaçırma, hayvan otlatma gibi nedenlerle yaşanan kavgaların ardından olayın tarafı aileler arasında başlayan kan davalarında bugüne kadar çok sayıda kişi hayatını kaybetti, kadınlar dul, çocuklar ise yetim kaldı.
Çok sayıda kişinin kan davası nedeniyle başka illere göç etmek zorunda kaldığı bölgede, yıllar süren husumet, telafisi mümkün olmayan sorunlara yol açıyor.
Kan davasını sürdürmek zorunda bırakılan erkekler ya saldırılarda öldürülüyor ya da suç işlediği için cezaevine düşüyor, geride kalan kadınlar ve çocuklar için zorlu bir yaşam başlıyor.
İşte eskiden beri imam ve Şeyhler toplumsal barışında önemli rol oynuyor
MELE ABDULLAH OKUMUŞ (Sevdayê Mele Evdıleyê Koxi)
Mardin’nin Savur, Sürgücü (Avina) da imamlık yapan ilk akla gelen hocalardan birisidir.
O Sürgücü de herkes tarafından sevilen ve sayılan bir şahsiyet olarak ün salmıştır. Seyda olarak saygınlığı ve otoriterliği sayesinde Sürgücüde kaldığı süre zarfında köyde hiç kavga, öldürme gibi kan davası olayları vuku bulmamıştır.
Bismil ilçesine bağlı (Koğuk) Koği köyünde imamlığa başlayıp, 1941 yılında Sürgücü (Avina) ye gelmiş ve burada 1952 yılına kadar Sürgücü (Avina) tek camisi olan tarihi Tepe Camiisinde imamlık yapmıştır.
Geçmişte Sürgücüde İmamlık yapan bir çok imam onun yanında yetişmiştir. Sürgücüdeki Öğrencileri arasında akla gelenler:
Mele Weysi (SÜER)
Şeyh Hasan (ADANIR)
Mele Sıraç (ADANIR)
Mele Süleyman (TURAY)
Mele Şeyhmus (DİREKÇİ)
Mele Fehim (YILDIZ)
Mele Şeyhmus (TURGAY)
Mele Şükrü (ÇELİK) (Bernişt)
Seyda Mele Abdullah OKUMUŞ Hayatı
Seyda Mele Abdullah OKUMUŞ 1879 da Bitlisin Tatvan ilçesi Kınasor köyünde doğmuştur. Meşhur lakabı Seydayê Mele Abdullahê Koğidir.
Osmanlı padişahı Sultan Reşat zamanında Şeyh Ahmedê Xiznewî ile beraber Silvan da Seydayê Mele Hüseynê Küçük yanında medrese eğitimi görmüş ve ondan icazet almıştır.
Bismil ilçesine bağlı Koği köyünde imamlığa başlayıp, 1941 yılında Sürgücüye gelmiş ve burada 1952 yılına kadar Sürgücünün tek camisi olan tarihi Tepe Camiisinde imamlık yapmıştır. Sürgücüden ayrıldıktan sonra Silvana bağlı Sergewra köyüne gitmiş, ondan sonra Sergelya köyünde kalmış ve 1975 yılında 96 yaşında vefat etmiştir.
Allah böyle seydalardan razı olsun.
MNA
