Rumi takvime göre gerçekleştirdikleri yeni yıl kutlaması bu yıl da yapıldı. ‘Sersal’ adı verilen kutlamalarda kılık değiştiren genç çocuk ve kızlar, arbane veya teneke çalarak kentin sokaklarını gezdi.

Bütün dünya yeni yılı 13 gün önce kutlarken, Diyarbakır’da farklı bir yeni yıl kutlaması vardı. Kürtçe 'Sersal', yani yılbaşı adı verilen bu kutlamanın yüzlerce yıllık bir geçmişi var.

Rumi takvim kullandığı dönemlerde, Miladi takvime göre 13 Ocak yılın son günü olarak kabul ediliyordu. Yılın son gününde genç kızlar erkek kılığına giriyor, yüzlerini boyayıp, sakal bıyık çiziyordu. Erkekler de farklı kıyafetler giyerek, kadın görünümüne ya da başka görünümlere bürünüyordu. 

Grup, çaldıkları kapıyı açanların yeni yılını kutlarken, ev sahibi de gençlere değişik hediyeler veriyordu.

13 Ocak'ı 14 Ocak'a bağlayan yılbaşı kelimenin tam anlamıyla "Serê salê"dır. 

Seré Salé" kutlamalarının çok eski olduğu gerçeğidir. Ocak ayının 13'ünü14'düne bağlayan gecede çocuklardan oluşan guruplar, hazırlıklarını yapar, içlerinden Dede diğeri Nene olacak iki kişi seçilir, 

Gerekli kostümler giydirilirdi.  Gürültü çıkarmak için teneke, tenekeye vurmak ve de köpeklerden korunmak için uygun sopalar alınırdı. Gece yarısı olduğunda, kalu pir (dede, nene) önde tenekelere vurarak ev ziyaretlerine çakılırdı. 

B902Df97 Adf4 418B Ad3E 14D1C3445929

Tüm evler tanınır, hangi eve nasıl dua edileceği bilinirdi. Bu guruplar, köylerde veya mahallelerde ellerindeki tenekelere vurarak gürültü eder evlerin kapılarını çalar, maniler söyler, onlara dua eder ve seré sallarını (yeni yıllarını) kutlardı. 

Eb09A272 8E69 44Df A816 3A0375999Fdf

Bunları görenler de "Kali sersalé hat" i diye bir birlerine haber verirlerdi.  Hangi eve geldiklerinde kapı açıldığında ekip susar dede olan kişi o evin beklentisine göre dua ederdi. 

Diyelim o evin bekarı var mani şöyle olurdu: 

* Seré salé Bıné salé = Yılın başı yılın sonu. 

Xeda bukki bide wı malı=Allah bu eve gelin versin. 

Kıvanya malı kévanya malı  (kévanya: sözü geçerli ve evde tasarruf etme yetkisine sahip bayana denilir)  

Dest bavi bıné kulliné =Evde bulunan yiyeceklere saklandığı yere el at  Destixe qırdik vir dıbiné=Bize düsen payımızı ver. 

* Manisi ile o eve gelin gelmesi için dua edilir.  Gurup üyeleri bu maniye (duaya) hep bir ağızda amin derlerdi. 

Evde çocuk hasreti veya beklentisi varsa ayni mani tekrar edilir sadece dua kısmında

 "Xeda zarokki bıde vé malı (Allah bu eve çocuk versin)" derlerde. 

Ekonomik sıkıntı varsa; "Xeda bereketaxu téke vé malé (Allah bu eve bereket koysun)" derlerdi. 

Yöresel olarak bazı farklılıklar olsada genelde bu dörtlükler söylenir.

Kaynak: Haber Merkezi