Diabetes adlı akademik dergide yayımlanan çalışma, plastik su şişeleri ve gıda ambalajlarında kullanılan BPA adlı kimyasalın, insülin hormonunun şeker metabolizmasını düzenleme yeteneğini azaltabileceğini ortaya çıkardı.
Amerikan Diyabet Birliği'nin 2024 Bilimsel Oturumları'nda sunulacak olan bu bulgular, ABD Çevre Koruma Ajansı'na (EPA) BPA'ya maruz kalmanın güvenli sınırlarını yeniden değerlendirme çağrısında bulunuyor.
Daha önceki araştırmalar, plastik ve epoksi reçinelerin yapımında kullanılan Bisfenol A'nın insan hormonlarını bozabileceğini zaten göstermişti.
Her ne kadar önceki araştırmalar BPA'yı diyabet ile ilişkilendirmiş olsa da, bu kimyasalın insanlara uygulanmasının yetişkinlerde diyabet riskini artırıp artırmadığını doğrudan değerlendiren bir çalışma yapılmamıştı.
Kaliforniya Politeknik Eyalet Üniversitesi'nden bilim insanları, "Bu bulgular, BPA uygulamasının tip 2 diyabet riskini artırabileceğine dair kanıt sağlayan ilk çalışmadır" şeklinde açıklama yaptı.
Çalışmada, araştırmacılar 40 sağlıklı yetişkini rastgele seçerek onlara plasebo ya da vücut ağırlıklarının kg'ı başına günlük yaklaşık 50 mikrogram BPA verdi.
Bu BPA dozu, EPA tarafından halen güvenli olarak sınıflandırılan miktar.
BPA alan kişiler 4 gün sonra insüline daha az yanıt verirken, bu değişiklik plasebo grubunda görülmedi.
Araştırmacılar, "Bu sonuçlar, ABD EPA güvenli dozunun yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının hastalara bu değişiklikleri önermesi gerektiğini gösteriyor" uyarısında bulundu.
Bilim insanları, paslanmaz çelik veya cam şişeler ve BPA içermeyen kaplar kullanarak BPA maruziyetinin azaltılmasının diyabet riskini düşürebileceğini belirtti.
Plastik şişeler, kolay kullanımları nedeniyle dünya genelinde yaygın olarak tercih edilse de, artan sayıda araştırma, kimyasal bileşenlerinin sağlık üzerindeki etkilerine dair endişeleri artırıyor.
Eco-Environment & Health adlı akademik dergide yakın zamanda yayımlanan bir başka araştırma, güneş ışığına maruz kalan plastik su şişelerinin zararlı kimyasallar salabileceğini gösterdi.
Bu çalışmada, güneş ışığına maruz kalan 6 farklı plastik su şişesinden salınan uçucu organik bileşikler (VOC'ler) incelendi.
Bazı şişe türlerinin, n-heksadekan gibi kanserojen kimyasallar da dahil olmak üzere toksik organik bileşikler saldığı ve ciddi sağlık risklerine işaret ettiği tespit edildi.
Bu bulgular, zararlı kimyasallara maruziyeti azaltmak için daha sıkı endüstri düzenlemeleri yapılması çağrısında bulunuyor.
Amerikan Diyabet Birliği Bilimsel ve Tıbbi Baş Sorumlusu Robert Gabbay, "Bu, halk sağlığı önerileri ve politikalarının bilinçli bir şekilde oluşturulmasına duyulan ihtiyacı vurgulayan sadece bir başlangıç" dedi.