Maymun Çiçeği Hastalığı (Monkeypox), çiçek hastalığına benzeyen ancak daha hafif seyreden bir hastalık olup, hayvanlardan insanlara bulaşan bir zoonoz olarak tanımlanıyor.
Dr. Sılay, hastalığın belirtileri arasında baş ağrısı, sırt ve kas ağrıları, yüksek ateş, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme ve titreme ile su çiçeğine benzer su dolu kabarcıkların görüldüğünü ifade etti.
"Maymun çiçeği virüsü, mpox adlı virüsün neden olduğu ve insandan insana bulaşabilen bir hastalıktır. Covid-19 pandemisinin etkileri henüz geçmemişken, Afrika'da hızla yayılan bu hastalık, acil durum ilanına yol açmıştır. Hastalık sadece Afrika'da görülmekte ve deri döküntüleri, ateş, lenf düğümlerinde şişme, kas ağrıları ve solunum sorunları gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Özel bir tedavisi olmayan bu hastalığa karşı kullanılan ilaçlar, semptomların hafifletilmesine yöneliktir," dedi.
Maymun Çiçeği Virüsü Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Dr. Sılay, "Maymun çiçeği virüsünün belirtileri genellikle virüs alındıktan 3 hafta sonra ortaya çıkar. Kişi grip benzeri semptomlar göstermeye başladıktan 1-4 gün sonra kızarıklıklar gelişir. Veriler, kişilerin semptomlar başlamadan 4 gün önce bile virüsü bulaştırabildiğini göstermektedir. Vakaların yüzde 95’inde yüz bölgesinde döküntüler oluşur ve bu döküntüler zamanla kabuklanır," diye belirtti.
Maymun Çiçeği Virüsü Nasıl Teşhis Edilir?
Dr. Sılay, teşhis sürecinde su çiçeği, kızamık, bakteriyel deri enfeksiyonları, uyuz, uçuk ve frengi gibi hastalıkların semptomları ile benzerlik gösterdiği için test yapılması gerektiğini vurguladı. "Ciltteki lezyondan alınan örnekle yapılan PCR testi ile maymun çiçeği virüsü teşhis edilebilir. Eğer ciltte yara yoksa, anal veya rektal sürüntü örneği alınarak da test yapılabilir. Ayrıca, bağışıklık sisteminizin antikor üretip üretmediğini anlamak için kan testi de istenebilir," dedi.
Maymun Çiçeği Virüsünden Nasıl Korunuruz?
Dr. Sılay, "Sistematik gözlemler ve yeni vakaların hızlı bir şekilde tespit edilmesi, salgının kontrolü için kritik öneme sahiptir. Enfekte kişilerle yakın temas, maymun çiçeği virüsüne yakalanma riskini artırır. Virüsten korunmak için çiçek hastalığı aşısı olunmalı, belirtiler gösteren kişilerden uzak durulmalı ve cilt teması kaçınılmalıdır. Ayrıca hasta kişilerin eşyalarına dokunulmamalı ve temas sonrasında eller sık sık yıkanmalıdır," diyerek korunma yöntemlerini sıraladı.
Maymun Çiçeği Virüsünün Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dr. Sılay, "Maymun çiçeği virüsü için spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak çiçek hastalığına karşı geliştirilen antiviral ilaçlar, bu virüsün tedavisinde kullanılabilir. Tedavinin amacı, hastalıktan kaynaklanan belirtileri hafifletmektir. Hastalık belirtileri gösteren kişilerin hızlıca sağlık kuruluşlarına başvurmaları önemlidir," dedi.
Maymun Çiçeği ve Su Çiçeği Hastalığı Arasındaki Farklar Nelerdir?
Dr. Sılay, "Her iki hastalık da benzer belirtiler gösterse de, temel farklılıklar vardır. Mpox bir ortopoks virüsüdür, su çiçeği ise bir uçuk virüsüdür. Su çiçeği daha bulaşıcıdır ve hızla yayılır. Su çiçeği genellikle 2 hafta içinde iyileşirken, maymun çiçeğinin iyileşmesi 2-4 hafta sürebilir," diyerek iki hastalık arasındaki farkları açıkladı.
Maymun Çiçeği Virüsü Öldürür Mü?
Dr. Sılay, "Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığına göre daha hafif seyretse de, nadir de olsa ölümle sonuçlanabilen vakalar vardır. Belirtileri gösteren kişilerin hızlıca doktora başvurmaları iyileşme şansını artırır. Hastalık genellikle 2-4 hafta süren ve kendi kendine geçen bir hastalıktır," diye yanıtladı.
İnsandan İnsana Bulaşma Riskini Azaltmak İçin Ne Yapılmalı?
Dr. Sılay, "Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), virüsün neden olduğu hastalığın belirtilerini gösteren kişilerle yakın temastan kaçınılmasını ve bu kişilerin izole edilmesini önermektedir. Maymun çiçeği virüsü yeni bir hastalık değildir. İlk kez 1958'de maymunlarda, 1970'te ise insanlarda tespit edilmiştir. Özellikle Afrika dışındaki vakaların artışı, virüsü küresel bir tehdit haline getirmiştir. Ancak Türkiye’de şu ana kadar bir maymun çiçeği vakası görülmemiştir," diye konuştu.
Maymun Çiçeği Virüsü Neden Önemli Hale Geldi?
Dr. Sılay, "Virüsün önemli hale gelmesinin nedeni, Afrika dışında da vaka sayılarının artmasıdır. Türkiye'de 2022'de izole edilmişti ve 2024'te de herhangi bir alarm durumu olmadığını Sağlık Bakanı tarafından açıklandı. Virüs, cinsel temas yoluyla da bulaşabiliyor, ancak sadece cinsel yolla bulaşan bir hastalık olarak düşünülmemelidir," dedi.
Maymun Çiçeği Virüsü Nasıl Bulaşır?
Son olarak Dr. Sılay, "Kapalı mekanlar, toplu kullanılan havuzlar, sauna, hamam ve jakuziler hastalığın bulaşma riskini artırabilir. Bu alanlara hastalık şüphesi olan kişilerin gitmemesi gerekmektedir. Özellikle hamamlarda yakın temastan kaçınılmalıdır. Sağlık Bakanlığı’nın tavsiyelerine uyarak bu hastalığı da rahatça atlatabileceğimize inanıyorum," ifadelerini kullandı.
