Hasankeyf'te tiftik yünü geleneksel yöntemle dokunarak kilime dönüşüyor.
Tiftiğin Kökenleri ve İsim Türetimi
Türk keçisinin uzun, parlak ve yumuşak kıllarından elde edilen tiftik elyafı, Arapça "muhayyer" kelimesinden türetilmiş olup, batılı dillerde "seçilmiş, beğenilmiş" anlamına gelir. İngilizce "hair" (kıl) kelimesine benzerliğiyle dikkat çeker.
Tiftik elyafı, kütikül, korteks ve medüla tabakalarından oluşur. Kütikül tabakasındaki örtü hücreleri, yünden farklı olarak kalkık pullar değildir, bu özelliği sayesinde tiftik, yünden daha parlak olur. Korteks hücreleri yüne nazaran daha fazla, elyafın çekme ve keçeleşme direncini artırır.
İşleme ve Kullanım Alanları
Tiftik elyafı, kamgarn ve ştayhgarn olarak işlenebilir ve %30 oranında yüne karıştırılabilir. Bu özellikleriyle döşemelik kumaşlardan elbiselik kumaşlara, trikolarından battaniyelere kadar geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. Son yıllarda, akrilik elyafla da başarılı bir şekilde karıştırılmaktadır.
Kimyasal Direnci ve İşleme Önerileri
Tiftik elyafının kimyasal yapısı, yün gibi keratin temellidir ancak kimyasal reaktiflere karşı direnci daha düşüktür. Bu nedenle, elyafın işlenmesi ve kumaşın terbiye işlemlerinde dikkatli olunması gerekmektedir.