Bakanlık tarafından yayımlanan vergi borçluları listesinde çok sayıda akaryakıt firmasının yer alması, sektördeki kayıt dışılıkla mücadelenin önemini vurguladı. Gelir İdaresi Başkanlığı, ilgili kurumlarla iş birliği içinde yürüttüğü bu mücadelede önemli adımlar attı.
İlk olarak, 2003’te başlayan ve akaryakıt istasyonlarındaki pompalara ödeme kaydedici cihazlar bağlanmasını gerektiren uygulamalar, yıllar içinde karşılaşılan suiistimaller nedeniyle yeni güvenlik önlemleriyle geliştirildi. Artık, pompa ödeme cihazları dış müdahalelere kapalı hale getirildi ve satış verileri anlık olarak başkanlığa iletilmeye başlandı.
Yasal düzenlemeler kapsamında, mal teslimi ve hizmet sunumu anında fatura düzenlenmesi zorunluluğu getirildi. Ayrıca, sektörde faaliyet gösteren dağıtıcı ve bayilerden ilk kez lisans alacaklar ile mevcut lisans sahipleri için teminat şartı konularak bu şartı yerine getiremeyenlerin faaliyetlerine son verileceği düzenlendi.
Sektördeki mali yeterliliği sağlama adına 2018'de yaklaşık 120 olan dağıtıcı lisansı sahibi sayısı, bu düzenlemelerle birlikte 35’e kadar düşürüldü. Satış kayıtlarının müdahalelerle silinmesi veya değiştirilmesi vergi kaçakçılığı suçu olarak kabul edilerek, bu fiillere 3 ila 8 yıl arasında hapis cezası öngörüldü.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na ve vergi dairelerine borcu olanların lisans başvuru ve yenileme taleplerinin de ancak borç ödemeleri halinde kabul edileceği düzenlendi. Dağıtıcıların aldıkları akaryakıtı başka bir dağıtıcıya satmaları ise yasaklandı.
EPDK’dan Sektöre Ek Önlemler
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da sektör denetimlerini sıkılaştırdı. Saha denetimlerinde bu yılın ilk 10 ayında 4.475 akaryakıt ve LPG istasyonunda 293.966 tabanca denetlendi.
UTTS Sistemi Devreye Alınıyor
Gelir İdaresi Başkanlığı, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) düzenlemesini tamamladı. Bu sistemle akaryakıt alımı sırasında araç plakalarının yeni nesil pompa cihazlarına otomatik olarak yansıtılması sağlanacak ve farklı plakaya akaryakıt fişi düzenlenmesi önlenecek. Uygulama, 1 Ocak 2025’te başlayacak olup, yeni alınan araçlar için 1 Temmuz 2025’ten itibaren zorunlu olacak.
Bakan Şimşek: "Vergi Kaybını Önlemekte Önemli Bir Adım"
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu düzenlemelerin rekabetin adil biçimde sağlanması ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele için kritik olduğunu belirterek, "UTTS'nin devreye alınmasıyla birlikte sahte plaka girişleri engellenerek akaryakıt piyasasındaki vergi kaybı büyük oranda önlenecek," dedi. Şimşek, yıl sonuna kadar tüm akaryakıt istasyonlarının en az bir pompa ünitesini sisteme uyumlu hale getirmesi gerektiğini vurguladı.
Şimşek, sistemin çevrimiçi bağlantılarının sürekli olmasını sağlama sorumluluğunun ise istasyon işleten mükelleflere ait olduğunu belirtti.
