Sıfır atık özelliğiyle çiftçi için en önemli ürünlerden biri olan pamuk aynı zamanda tekstil sanayisinin de hammaddelerinden birisi. Bismil Pamuk Üreticileri Birliği Başkanı Hasan Vural, üretim maliyetlerinin düşürülmesi ve bölgeye sanayi yatırımları yapılması gerektiğini vurguladı.
Dicle Nehrinin kenarında verimli ve sulu tarım arazileriyle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli tarım merkezlerinden biri olan Bismil ilçesi, bölgede pamuğun başkenti olarak biliniyor.
Pamuk üreticileri 2023’te umduğunu bulamadı, 2024’ten ise umutlu
2022 ve 2023 yılında pamuk fiyatlarının çiftçilere hayal kırıklığı yaşattığını belirten Vural, pamuğun maliyetlerinin yüksek, fiyatının ise düşük olmasından yakındı. Vural şunları söyledi;
“2024 yılından ümitliyiz. Çiftçi zaten her sene ümitlidir ki ekiyor, zarar ediyor, ‘inşallah bir dahaki seneye’ diyor… Ama bu ekonomik gidişata bakınca sanki çiftçi 2024’te de sıkıntı çekecek. İstiyoruz ki iyi olsun, gidişata bakıyoruz, ekonomik verilere bakıyoruz, enflasyonun durumuna, döviz kurlarının durumuna bakıyoruz, hepsini göz önünde bulundurduğumuzda 2024’ün çiftçi için, üretici için özellikle pamuk üreticisi için iyi bir sene olmayacağını düşünüyoruz. Ama bir taraftan da ümit kesilmez diye bakıyoruz.”
Pamuğun ekim alanlarında azalma yaşandı
Vural, 2023 yılında pamuk ekim alanlarının yüzde 35 oranında azaldığını, yeni yılda daha da azalabileceğini belirtti.
Vural, “Ekim, mart ayı sonlarında başlar, ekim alanlarının durumunu o zaman görürüz. 2023’te maddi yönden çok büyük zarar ettik, manevi yönden morallerimiz bozuldu, morali bozulan kimi çiftçi, ekimden vazgeçti, 2024’te de dediğimiz gibi çiftçi, iyi olmayacağını tahmin ediyor. Hükümetin tarıma, çiftçiye ayırdığı payın az olmasından da bunu tahmin ediyor. Buna rağmen ekeceğiz. İflas edinceye kadar ekeceğiz, çiftçinin de mesleği bu, başka bir mesleği yok.” ifadelerini kullandı.
“Pamuğa dayalı sanayinin kurulması gerekiyor”
Türkiye pamuğunun yüzde 60’ı Şanlıurfa, Diyarbakır ve Hatay’da üretiliyor diyen Vural;
Pamuğun büyük bölümünü Güneydoğu ürettiği halde pamuğa dayalı sanayisi yok. Hasan Vural, “Pamuğa dayalı sanayi kurulduğu zaman katma değer artar. Sanayicinin, tekstilcinin kazandığı para, otomatikman çiftçiye de yansıyabiliyor. En azından nakliye masrafı düşüyor. Sanayinin kurulması için çabalıyoruz, bölge bir tekstil kenti olabilir, özellikle Bismil. Diyarbakır’da üretilen pamuğun yüzde 70’e yakını Bismil’de üretilir. Pamuk ekim alanlarının genişlemesi için mutlaka tekstil sanayinin kurulması lazım ki beraberce büyüsün.” Dedi.
“Pamuk desteği 1 liranın üzerine çıkarılmalı, sulama maliyetleri düşürülmeli”
Pamuk üretiminin devam etmesi, çiftçilerin tarlalarını ekmeleri için daha fazla desteklenmesi gerektiğinin altını çize Vural, taleplerini şöyle sıraladı;
“Pamuk desteğinin kilo başına 1 liranın üzerine çıkarılması gerekiyor, mazot desteği günün koşullarına göre uygun hale getirilmeli yani dolar arttıkça mazot desteği de ona endeksli olarak artması lazım çünkü döviz arttıkça petrole zam geliyor. Çiftçiye verilen mazot ve gübre desteği de dolara endeksli olarak artırılmalı.
Güneydoğu Bölgesindeki GAP sulama sistemi acil ve ivedilikle bitirilmeli. Burada üretim yapanların yüzde 70-80’i elektrikle sulama yapıyor. Elektrik çok pahalı. Tarımsal sulamada kullanılan elektriğe mutlaka yüzde 50 indirim yapılmalı. En azından GAP devreye girene kadar böyle bir önlem şart.”
Bölge çiftçisi 2024’ten umutlu
İstihdam için tarımsal üretime destek verilmesi gerektiğini vurgulayan Vural;
“Üretene destek verilirse bölgenin refah düzeyi artar, istihdam artar, sonucunda eğitim ve kültür düzeyi yükselir, Bunların hepsi birbirine bağlı. Sonuç olarak bölgede pamuk üretimi desteklendiği takdirde ekim alanları artar, üretim artar, üretim arttıkça da dışarıya daha az bağımlı oluruz, ithalat rakamını düşürürüz, dışarıya daha az döviz öderiz. Yeni yıldan umutluyuz, üreticilerimize bereketli ve bol kazançlı yıl diliyoruz.” İfadelerini kullandı.
