Yüksek dozda vitamin hastalık nedeni olabilir
A, D, E ve K vitaminlerinin fazla alımının ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini kaydeden Prof. Dr. Köylü, “A vitamini fazlalığı iştahsızlık, baş ağrısı, karaciğer ve dalakta büyüme gibi sorunlara; D vitamini yüksekliği ise yumuşak dokularda kireçlenme ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. E ve K vitamini fazlalığı ise kanın pıhtılaşma sürecinde aksamalara neden olur” açıklamasında bulundu.
Vitaminler yeterli ama abartısız alınmalı
Birçok uzmanın günlük ihtiyacı karşılayan miktarlarda multivitamin kullanımını desteklediğini belirten Köylü, “Yetersiz beslenenler, ileri yaştakiler ya da emilim sorunu yaşayan bireylerde önerilen miktarlarda vitamin takviyesi yararlı olabilir. Ancak vitaminleri doğal yoldan, sebze ve meyvelerden almak en sağlıklı yöntemdir” dedi.
Vitaminlerin yanlış kullanımı metabolizmayı olumsuz etkileyebilir
Vitaminlerin temel vücut işlevleri için gerekli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Köylü, beslenme yoluyla alınmayan ya da vücut tarafından yeterince kullanılmayan vitaminlerin metabolik bozukluklara sebep olabileceğini söyledi. Vitamin ihtiyacının kişiden kişiye değiştiğini ifade eden Köylü, bu ihtiyacın yaş, fiziksel aktivite düzeyi, hastalık durumu, gebelik ya da emzirme gibi faktörlere bağlı olarak arttığını belirtti.
Vitaminler çevresel faktörlerle bozulabiliyor
Bazı vitaminlerin enzim fonksiyonlarını destekleyen koenzim görevi gördüğünü söyleyen Köylü, bu maddelerin oksijen, güneş ışığı, yüksek sıcaklık ve metallerle temas ettiğinde bozulabileceğini dile getirdi.
13 temel vitamin tanımlandı
Şu ana kadar 13 vitaminin tanımlandığını hatırlatan Köylü, bunların suda çözünen (B kompleks ve C) ve yağda çözünen (A, D, E, K) olarak iki gruba ayrıldığını söyledi. Yağda çözünen vitaminlerin vücutta depolandığını, bu nedenle fazlalığının kolayca atılamadığını ifade etti.
Vitaminler enerji vermez ama dönüşümde görev alır
Vitaminlerin doğrudan enerji sağlamadığını, ancak besinlerin enerjiye dönüşümünde katalizör olarak görev aldığını söyleyen Prof. Dr. Köylü, “Her bir vitaminin kendine özgü işlevi vardır. Örneğin A vitamini görme fonksiyonu için önemliyken, B grubu vitaminler metabolizma üzerinde etkilidir. C vitamini bağışıklık sistemini desteklerken, D vitamini kemik sağlığı için gereklidir” dedi.
Bazı vitaminlerin eksikliği nadir görülür
D vitamini güneş ışığıyla deride sentezlenirken, K vitamini ve biotin’in bağırsak florası tarafından üretildiğini belirten Köylü, bu nedenle eksikliklerinin genellikle nadir olduğunu ifade etti. Ancak bebeklerin bağırsak florası gelişmediği için özellikle K vitaminine daha çok ihtiyaç duyduklarını vurguladı.
Vitaminlerin emilim süreçleri farklılık gösteriyor
Vitaminlerin büyük kısmının ince bağırsağın üst bölümlerinde emildiğini, ancak B12 vitamininin alt bölümde emildiğini belirten Köylü, “B12, mideden salgılanan özel bir proteinle bağlanarak emilir. Suda çözünen bazı vitaminlerin emilimi sodyum iyonuna bağlıdır” diye konuştu.
Fazla B6 vitamini sinir sistemini etkileyebilir
Suda çözünen vitaminlerin genellikle zararsız sanıldığını ifade eden Köylü, yine de yüksek miktarda B6 vitamini alımının sinir hasarına yol açabileceğini belirtti.
Vitamin desteğiyle kanser önlenir mi?
Prof. Dr. Köylü, “Multivitaminlerin günlük dozlarda kullanımı belirli gruplar için faydalıdır. Ancak vitamin desteğiyle kanser veya kalp-damar hastalıklarının önlendiğine dair güçlü bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Bu yüzden besinler yoluyla doğal vitamin alımı en sağlıklı yoldur” değerlendirmesinde bulundu.
