KOBİ'lerin Türkiye Ekonomisindeki Payı
KOBİ'ler, 2023 yılında toplam girişimlerin %99,7’sini oluştururken, istihdamın %70,5’ini, personel maliyetinin %47,9’unu, cironun %47,4’ünü, üretim değerinin %41,6’sını ve faktör maliyetiyle katma değerin %40,1’ini sağladı.
KOBİ'ler En Çok Ticaret Sektöründe Yer Aldı
KOBİ'lerin sektörel dağılımına bakıldığında, %36,1’i toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtları ve motosiklet onarımı alanında faaliyet gösterdi. Ulaştırma ve depolama sektörü %15,2 ile ikinci sırada gelirken, imalat sanayi %12,3 oranıyla üçüncü sırada yer aldı.
Orta Ölçekli İşletmelerin Çalışan Başına Katma Değeri Zirvede
2023 yılında, çalışan başına ortalama katma değer KOBİ'ler için 296 bin TL oldu. Orta ölçekli işletmelerde bu değer 615 bin TL’ye ulaşarak en yüksek seviyede gerçekleşti. Küçük ölçekli işletmelerde çalışan başına katma değer 341 bin TL, mikro ölçekli işletmelerde ise 111 bin TL olarak hesaplandı.
KOBİ'lerde Çalışan Başına Personel Maliyeti
KOBİ girişimlerinde çalışan başına personel maliyeti 2023 yılında 149 bin TL’ye ulaştı. Orta ölçekli işletmelerde bu maliyet 255 bin TL, küçük ölçekli işletmelerde 185 bin TL ve mikro ölçekli işletmelerde 75 bin TL olarak kaydedildi.
İmalat Sanayinde Teknoloji Kullanımı
İmalat sanayindeki KOBİ'lerin %55,6'sı düşük teknoloji ile üretim yaparken, yalnızca %0,7’si yüksek teknoloji sınıfında faaliyet gösterdi. Mikro ölçekli girişimlerde düşük teknoloji oranı %56,7, orta ölçekli işletmelerde ise %49,6 oldu.
Doğan Girişimler ve İhracat Payı
2023 yılında KOBİ girişimlerinin doğum oranı %15,3 olarak gerçekleşti. Mikro ölçekli girişimler %16,3 oranıyla en yüksek doğum oranına sahip oldu. İhracatta ise KOBİ’lerin toplam payı %35,0 iken, ithalatta bu oran %20,0 olarak belirlendi.
KOBİ’lerin İhracat Hedefleri
2023 yılında KOBİ’lerin ihracatında Avrupa ülkeleri %49,3 ile ilk sırada yer aldı. Asya ülkeleri %33,4 oranıyla ikinci sırada gelirken, ihracatın %91,1’i imalat sanayi ürünlerinden oluştu.
Ar-Ge Faaliyetlerinde KOBİ'lerin Rolü
2023 yılında toplam gayri safi yurtiçi Ar-Ge harcamalarının %30,0’ı KOBİ’ler tarafından gerçekleştirildi. Ar-Ge personelinin %46,3’ü KOBİ’lerde çalıştı.
TÜİK verileri, KOBİ'lerin Türkiye ekonomisindeki kritik rolünü bir kez daha gözler önüne serdi. Özellikle ticaret, sanayi ve Ar-Ge alanlarındaki faaliyetleri, KOBİ'lerin ekonomideki önemini pekiştiriyor.
