Bakanlığa bağlı Kurul, sosyal medya platformlarında yapılan reklamları mercek altına aldı. "Sosyal medya etkileyicisi" olarak tanımlanan influencerların faaliyetlerinin denetlenmesi amacıyla Reklam Özdenetim Kurulu görevlendirildi ve Sosyal Medya Reklamlarının Yapay Zeka ile Taranması Projesi Mart 2022'de hayata geçirildi.
Bu projeyle birlikte, influencer paylaşımlarında reklam olduğu belirtilmeyen içeriklerin oranı yüzde 57'den yüzde 11'e düşürüldü.
Kurulun çalışmaları sayesinde, son dönemde sosyal medya reklamlarına yönelik tüketici farkındalığının artmasıyla birlikte yapılan şikayetlerin sayısı da yükseldi. Tüketici şikayetleri uzmanlar tarafından incelendi ve gerekli şartları taşıyanlar değerlendirilmeye alındı. Kurul, mevzuata aykırılık tespit ettiği durumlarda ise idari yaptırımlar uyguladı.
50 Sosyal Medya Hesabına Yaptırım
Bu yılın ilk yarısında, influencerlara yönelik 39 durdurma cezası, 11 durdurma ve idari para cezası kararı alındı. Durdurma cezası ile mevzuata aykırı reklamlarda düzeltme veya kaldırma talep edildi. Kurul, aykırı paylaşımların içerik haksızlığı, tekrar durumu, takipçi sayısına bağlı etki büyüklüğü ve influencerların elde ettiği kazanç gibi unsurları değerlendirerek hem durdurma hem de idari para cezası uyguladı.
Geçen yıl bir influencer hakkında verilen 347 bin 128 lira para cezası, 2024’te yeniden değerleme oranına göre 550 bin 59 liraya yükseltildi.
11 Influencera Ceza Kesildi
Geçen yıl 5 influencera 1 milyon 352 bin 808 lira idari para cezası uygulanırken, bu yılın ilk altı ayında 11 influencera 5 milyon 35 bin 994 lira ceza verildi. Böylece, son 1,5 yılda toplamda 6 milyon 388 bin 802 lira ceza kesilmiş oldu.
2023'te toplam 77 sosyal medya hesabına idari yaptırım uygulanırken, bu sayı 2024'ün ilk yarısında 50'ye ulaştı. Influencerların yaptığı paylaşımlarda, bir markaya ait ürün veya hizmetin reklamının açıkça belirtilmemesi veya örtülü tanıtım yapılması gibi gerekçelerle idari yaptırımlar uygulandı.
Ayrıca, bazı paylaşımlarda sağlık beyanı içeren ifadelerin kullanılması, klinik ve sağlık hizmetlerine yönlendirme yapılması, reklamı yasak olan ürünlerin tanıtımı ve kozmetik ürünlerde mevzuata aykırı ifadeler gibi nedenlerle de bazı influencerlara ceza verildi.
