Raporda, iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini izleyen 15 göstergeden 10’unun rekor düzeylere ulaştığı ifade edildi. 2023 yılı, uzun süreli kuraklıklar, ölümcül sıcak hava dalgaları, yıkıcı orman yangınları, fırtınalar ve sellerle iklim kaynaklı sağlık krizlerinde şimdiye kadarki en kötü yıl olarak kaydedildi. Geçen yıl, insanlar normalden 50 gün daha fazla aşırı sıcaklıklara maruz kalırken, dünya genelindeki kara alanlarının %48’i aşırı kuraklık etkisinde kaldı.
Ayrıca, 65 yaş üzerindeki bireylerde sıcaktan kaynaklanan ölümler 1990'lardaki seviyeye göre %167 arttı. Küresel düzeyde ise ısı stresi nedeniyle 512 milyar iş gücü kaybı yaşandı; bu kayıp, 1990-1999 yıllarına göre %49 oranında artarak 835 milyar dolara eşdeğer bir ekonomik maliyet oluşturdu.
Türkiye’deki Durum ve İklim Krizi Etkileri
Rapora göre, Türkiye’de 2014-2023 yılları arasında bebekler ve 65 yaş üstü bireyler, sırasıyla yıllık ortalama 14,8 ve 13,7 gün sıcak hava dalgalarına maruz kaldı. 2023 yılında bu süreler, her iki grup için sırasıyla 24,8 ve 21,9 güne ulaştı. Aşırı sıcaklığa bağlı iş gücü kayıpları ise yıllık ortalamaya göre %14 artarak, 471 milyon saatlik bir iş gücü kaybına sebep oldu. Ülke genelinde 846 milyon dolarlık iş gücü geliri kaybı yaşandığı tahmin ediliyor. Ayrıca, Türkiye’nin yüzölçümünün %82,7'si bir ayı aşan kuraklık yaşarken, %11,7'sinde ise kuraklık altı ay boyunca sürdü.
Uzmanlardan Uyarı: "Acil Önlem Alınmalı"
Lancet Geri Sayım İcra Direktörü Marina Romanello, iklim kriziyle yeterince mücadele edilmemesinin sağlık üzerindeki risklerini artırdığını, bu yılki raporun sekiz yıllık süreçteki en kaygı verici bulguları içerdiğini vurguladı. Romanello, fosil yakıtlara yapılan büyük yatırımların sürdüğüne dikkat çekerek, bu kaynakların temiz enerjiye yönlendirilmesinin sağlık ve ekonomi açısından daha sağlıklı bir gelecek sağlayacağını belirtti.
Lancet Countdown Eş Başkanı Anthony Costello ise sağlık odaklı bir iklim politikasının önemine değindi. Finansal sistemlerin reforme edilerek fosil yakıtlardan sıfır emisyonlu bir geleceğe kaydırılması gerektiğini söyleyen Costello, bu geçişin sağlık kazanımları için önem taşıdığını vurguladı.
