Bir dönem göz doktoru olan Esad’ın Suriye’nin başına nasıl geçtiği ise dikkat çekici bir hikaye. Göz hekimliği yapma yolundayken, ağabeyinin trafik kazasında hayatını kaybetmesiyle Suriye Cumhurbaşkanlığı’na adım atan Esad, 24 yıldır ülkesinin lideri olarak kalmayı başardı.
Beşar Esad, 11 Eylül 1965'te Şam’da doğdu. Ailesi, onu liderlik için yetiştirmemişti. Londra'da göz doktoru olmak üzere eğitim alırken, ağabeyi Basil’in 1994 yılında geçirdiği trafik kazasında ölümünün ardından Esad’ın hayatı tamamen değişti. Basil, o dönemde babası Hafız Esad’ın halefiydi ve ölümünden sonra Beşar Esad’ın önünde iktidara gelme fırsatı doğdu.
Londra'daki eğitimini tamamlayan Beşar Esad, 1994 yılında Şam’a dönerek askeri ve siyasi eğitim almaya başladı. Hızla askeri ve istihbarat alanlarında güç kazanan Esad, 2000 yılında babasının ölümünün ardından devlet başkanlığı koltuğuna oturdu. Başlangıçta Batı dünyasında modernleşme umutları doğmuştu, ancak kısa bir süre sonra yönetimi sert bir hale büründü ve ülke, büyük bir iç savaşın içine sürüklendi.
2011 yılında Suriye’de başlayan halk protestolarına Esad yönetiminin sert müdahalesi, kısa süre içinde kanlı bir iç savaşa dönüştü. Bu süreç Esad’ın uluslararası imajını ciddi şekilde zedeledi ve dünya onu savaş suçlarıyla suçlamaya başladı. Ancak, Rusya, İran ve Hizbullah’ın desteğiyle Esad rejimi, uzun yıllar süren savaşa rağmen ayakta kalmayı başardı.
Esad, 2014 ve 2021 yıllarında yeniden devlet başkanı seçildi. Ancak seçimlerin adil olmadığı ve halkın geniş kesimlerinin iktidara karşı olduğu yönündeki eleştiriler arttı. 2015’te Rusya’nın müdahalesiyle daha fazla destek bulan Esad, ülkesinde büyük bir sosyal ve ekonomik çöküş yaşanmasına neden olan iç savaşın ardından iktidarını sürdürdü.
Esad yönetiminde, Suriye büyük bir insani ve siyasi krizle karşı karşıya kaldı. Başlarda vaat edilen modern yöneticilik anlayışı, birkaç yıl içinde daha otoriter bir yönetim biçimine dönüştü. 2018’deki kimyasal saldırı ve 2022’deki Arap Birliği zirvesine katılımıyla Esad, yeniden uluslararası arenada gündeme geldi.
Ancak, günümüzdeki son gelişmelerle birlikte Esad rejimi sona erdi ve muhalif güçler Şam’a girerek yeni bayraklarını göndere çekti. Esad ise ülkesini terk etti.