Bakanlıktan alınan bilgilere göre, tarımsal üretim planlaması ile ürünlerin arz ve talep dengesine göre belirlenmesi hedefleniyor. Özellikle stratejik ürünlerde arz güvenliğinin sağlanması, ülke ihtiyacına uygun olarak minimum ve maksimum üretim miktarlarının tespit edilmesiyle arz fazlası veya eksikliğinin önlenmesi amaçlanıyor.
Planlanan üretimle su kaynaklarının sınırlılığı, sosyoekonomik koşullar, pazarlama imkanları, tarımsal altyapı, depolama kapasiteleri, ekipman varlığı, alan büyüklükleri, hayvancılık potansiyeli, çiftçi deneyimleri ve su ürünleri avcılığı gibi unsurlar göz önünde bulundurularak en uygun alanlarda üretim yapılması hedefleniyor.
Bakanlık, üretim planlamasının desteklenmesi için diğer uygulamaları da bu süreçle uyumlu hale getirmeyi amaçlıyor. Bu kapsamda, kayıtlılık sistemi, tarımsal destekler, tarımsal krediler, hibe programları, işlenmeyen tarım arazilerinin yeniden tarıma kazandırılması, tarım arazilerinin izinlendirilmesi, sözleşmeli üretim ve tarımsal örgütlerin derecelendirilmesi gibi çalışmalar yürütülüyor.
Tarım Arazilerinin Amaç Dışı Kullanımına İzin Verilmeyecek
Üretim planlaması çerçevesinde çiftçilerin ve tarım alanlarının kayıt altına alınması gerekliliği vurgulanıyor. Bu doğrultuda, Çiftçi Kayıt Sistemi’nde yapılan düzenlemelerle tüm üretim alanlarının kayıt altına alınması sağlandı.
Tarımsal destekler, üretim planlamasının uygulanmasında önemli bir araç olarak öne çıkıyor. Bu çerçevede 2024-2026 dönemini kapsayan hayvansal üretim ve su ürünleri üretimi destekleri uygulamaya konulmuş durumda. Ayrıca, 2025-2027 yıllarını kapsayan bitkisel üretim destekleri de hazırlandı ve yayım süreci devam ediyor.
Tarımsal üretim planlamasını teşvik etmek amacıyla, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından verilen hazine faiz destekli krediler yeniden düzenlendi. Planlı üretim yapanlara yönelik yatırım ve işletme kredilerinde ek faiz indirimleri sunuluyor.
Bakanlık tarafından sağlanan kırsal kalkınma hibeleri de dahil olmak üzere tüm hibe programları, tarımsal üretim planlaması politikalarına uyumlu hale getirildi. Ayrıca, iki yıl üst üste işlenmeyen tarım arazilerinin kira bedellerinin maliklere ödenmesi koşuluyla, bu arazilerin tarımsal üretim amacıyla kiralanması sağlanacak.
Üretim planlaması kapsamında, toprak ve arazi varlıklarının tespiti, tarım arazilerinin amaç dışı kullanımının engellenmesi ve özellikle büyük ovalar başta olmak üzere verimli tarım arazilerinin korunması büyük önem taşıyor.
Sözleşmeli Üretimle Etkin İzleme ve Değerlendirme
Üretim planlamasının uygulanması ve izlenmesinde önemli bir araç olan sözleşmeli üretim modelinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için çalışmalar sürdürülüyor. Bu kapsamda, Sözleşmeli Üretimin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girdi.
Yeni düzenlemeyle birlikte "tip sözleşmeler" ile uygulamada birlik sağlanması, kayıt sistemi ile etkin izleme ve değerlendirme yapılması, sigorta ile tarafların risklerinin minimize edilmesi ve arabuluculuk sistemi ile anlaşmazlıkların hızlıca çözülmesi hedefleniyor. Bitkisel, hayvansal ve su ürünleri alanlarında hazırlanan 13 "tip sözleşme" Bakanlık internet sitesinde yayımlandı.
Tarımsal üretim planlamasında, tarımsal örgütlerin aktif rol alması öngörülüyor. Bu doğrultuda, başarılı tarımsal örgütlere birinci derece tarımsal örgüt belgesi verilecek ve bu belgeler 1 Eylül itibarıyla internet sitesinde duyurulacak. Birinci derece örgütlere, daha fazla destek, ilave faiz indirimli kredi ve projelerde pozitif ayrımcılık sağlanacak.
