Aşı Karşıtlığı, Bağışıklama Programlarını Tehlikeye Atıyor
Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, aşı karşıtlığının bağışıklık programlarının başarısını ve etkinliğini doğrudan olumsuz etkilediğini vurguladı. Aşıların, bulaşıcı hastalıkları önlemenin en güvenilir ve etkili yöntemi olduğunu belirten Tekkeşin, "Bireylerin, aşı ile önlenebilir hastalıklardan korunma hakkı vardır. Toplum sağlığını koruyabilmek için aşılama büyük önem taşımaktadır" dedi.
Yanıltıcı Bilgiler Aşı Karşıtlığını Güçlendiriyor
Tekkeşin, dünya genelinde başarılı bir aşılama geçmişine rağmen bazı siyasi ve dini grupların aşıların bilimsel güvenilirliğini sorguladığını ifade etti. Özellikle sosyal medya platformlarında yayılan yanlış bilgilerin, halk arasında aşı karşıtlığını artırdığına dikkat çeken Tekkeşin, "Aşıya dair doğru bilgilere Sağlık Bakanlığı Aşı Portalı (https://asi.saglik.gov.tr/asi/) veya Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi güvenilir kaynaklardan ulaşılmalıdır" diye konuştu.
Aşı Yaptırmak, Aşı Yaptırmamaktan Daha Güvenli
Bilimsel verilerin, aşıların bireyleri ve toplumu ciddi ve ölümcül hastalıklara karşı koruduğunu ortaya koyduğunu belirten Tekkeşin, "Aşılar, hem bireysel hem de toplumsal koruma sağlar. Aşı olamayacak kadar küçük bebekler veya bağışıklık sistemi zayıf bireyler, toplumun genel aşılama oranı yüksek olduğu sürece korunabilir. Yeterli aşılama sağlanırsa, bazı hastalıklar tamamen yok edilebilir" ifadelerini kullandı.
Aşılar Otizme Neden Olmaz!
Aşıların bağışıklık sistemini zayıflatmadığını belirten Tekkeşin, çocuklara ve yetişkinlere aynı anda birkaç aşının güvenle uygulanabileceğini vurguladı. Aşıların cıva (tiyomersal) içermediğini ve zararlı bileşenler barındırmadığını belirten Tekkeşin, "Otizm ile aşılar arasında herhangi bir bilimsel bağlantı bulunmamaktadır. Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (KKK) aşısı ile otizm arasında ilişki olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur" dedi.
Dünya Sağlık Örgütü: Aşı Karşıtlığı Küresel Sağlığa Tehdit
Tekkeşin, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) aşı karşıtlığını küresel sağlık için en büyük tehditlerden biri olarak listelediğini hatırlatarak, "Kızamık ve kabakulak gibi hastalıklar, aşı oranlarının düşmesiyle yeniden görülmeye başlandı. Özellikle kızamık, menenjite yol açabilirken, kabakulak işitme kaybına neden olabiliyor. Kızamığın yayılmasını durdurabilmek için toplumun en az yüzde 95’inin KKK aşısı olması gerekiyor. Ancak bu oran yüzde 90’ın altına düştüğünde hastalık hızla yayılabiliyor" diye konuştu.
Aşı Karşıtı Hareketler Nasıl Güçleniyor?
Aşıların halk sağlığı için en büyük kazanımlardan biri olmasına rağmen, bazı ebeveynlerin aşı güvenliği konusunda tereddüt yaşadığını belirten Tekkeşin, "Aşı karşıtlığı, aşılama oranlarının düşmesine neden olarak bulaşıcı hastalıkların yayılmasına ve salgınların önlenmesini zorlaştıran ciddi bir halk sağlığı sorunu oluşturuyor. Aşı karşıtı politikalar, özellikle pandemi sürecinde artış gösterdi ve yanlış bilgilerin yayılmasıyla daha da güçlendi" dedi.
Çocukluk Aşı Oranlarında Düşüş Sürüyor
Tıbbi özgürlük hareketlerinin giderek daha fazla destek bulduğunu ifade eden Tekkeşin, ABD’de 2022-2023 eğitim yılında anaokulu öğrencileri arasında aşı yaptırmayanların oranının yüzde 3’e ulaştığını belirtti. Bu durumun halk sağlığı uzmanlarını endişelendirdiğini söyleyen Tekkeşin, "Aşı karşıtlığının yaygınlaşması, düşük aşılama oranlarına sahip bölgelerde kızamık salgınlarının artmasına neden oluyor. Amerikalılar arasında aşılara güven oranı 2021’den bu yana altı puan düşerek yüzde 71’e geriledi. Ayrıca, aşıların otizme neden olduğu gibi bilimsel olarak çürütülmüş iddialara inananların sayısı da artıyor" şeklinde konuştu.
Aşı Karşıtlığının Temel Nedenleri
Sağlık dezenformasyonunun kasıtlı olarak yayıldığını vurgulayan Tekkeşin, aşı karşıtlığının arkasındaki başlıca faktörleri şu şekilde sıraladı:
Sağlık ve sosyoekonomik eşitsizlikler
Etkili kamu sağlığı mesajlarının eksikliği
Etnik azınlık gruplarına yönelik etik dışı araştırmalar ve yapısal ayrımcılık
Eğitim seviyesinin düşüklüğü ve doğru bilgiye erişim sıkıntısı
Sosyal medya aracılığıyla yayılan yanlış bilgiler, komplo teorileri ve dezenformasyon
Aşıya erişim konusundaki lojistik engeller (maliyet, zaman, ulaşılabilirlik)
Aşı Karşıtlığı, Toplum Sağlığını Tehlikeye Atıyor
Bağışıklama programlarının başarısını doğrudan etkileyen aşı karşıtlığının, aşılama oranlarının düşmesine neden olduğunu ifade eden Tekkeşin, "Aşı karşıtlığı, bireyler ve toplumun genel sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Özellikle çocuk felci ve kızamık gibi hastalıkların yeniden yayılmasına yol açabilir. Örneğin, Nijerya’da 2002-2006 yılları arasında çocuk felci vakaları, aşı karşıtlığı nedeniyle beş kat arttı. Bu tür örnekler, aşıların önemini bir kez daha gözler önüne seriyor" diyerek sözlerini tamamladı.
